Karınca kanatlı bir hale geldiğinde, bu onun ayrı bir tür olduğu anlamına gelmez. Kanatlı karıncalar, aslında mevcut bir karınca kolonisinin üreme yeteneğine sahip (kraliçe ve erkek) bireyleridir. Normalde gördüğümüz işçi karıncalar kısırdır ve kanatları yoktur. Bir koloni yeterli olgunluğa ulaştığında (genellikle birkaç yıl sonra), “uçuş” (nuptial flight) adı verilen üreme uçuşu için kanatlı karınca yavrusu (teknik olarak “alate” denir) üretir. Bu, koloninin genlerini yayma ve yeni koloniler kurma stratejisidir.
Bu uçuş sırasında erkek ve dişi kanatlı karıncalar havada çiftleşir. Çiftleştikten sonra erkekler kısa süre içinde ölür, yeni kraliçeler ise kanatlarını atar (döker), çünkü bir daha uçmayacaklardır. Kanatsız kraliçe, yeni bir koloni kurmak için uygun bir yer (genellikle toprak veya nemli ahşap) arar ve kanatlı karınca yumurtası bırakmaya başlayarak yeni bir nesli başlatır.
Evde Kanatlı Karınca Neden Olur?
Evde kanatlı karınca görmenizin iki ana nedeni olabilir.
- Tesadüfi Giriş: Bu en yaygın ve daha masum olan senaryodur. Dışarıdaki bir koloniden kalkan üreme sürüsü (uçuş) tesadüfen evinize girmiştir. Açık pencereler, kapılar, bacalar veya havalandırma boşlukları onlar için bir giriş noktasıdır. Genellikle ışığa (özellikle lamba ve pencerelere) doğru yönelirler. Bu durumda, genellikle birkaç saat veya bir gün içinde sorun ortadan kalkar.
- İçerideki Yuva: Bu, çok daha ciddi olan nedendir. Evinizin içinde, duvarlarında, tavan arasında veya temellerinde olgun bir karınca kolonisi (özellikle tehlikeli olan Marangoz Karıncalar) bulunmasıdır. Eğer kanatlı karıncaları kışın veya evin içinde çok sayıda, dağınık halde (ve özellikle kanatlarını dökmüş halde) görüyorsanız, bu, içeride bir yuva olduğuna dair çok güçlü bir işarettir.
Kanatlı Karınca Hangi Aylarda Çıkar?
Bir kanatlı karınca istilası genellikle hava koşullarına bağlıdır. Çoğu kanatlı karınca türleri, üreme uçuşu için sıcak, nemli ve rüzgarsız günleri tercih eder. Türkiye’de bu dönem genellikle ilkbaharın sonlarından (Mayıs) yaz sonuna (Ağustos-Eylül) kadar olan döneme denk gelir. Özellikle şiddetli bir yağmurdan sonraki güneşli ve sıcak gün, bu “uçuş” için mükemmel bir tetikleyicidir. Binlerce kanatlı karınca aynı anda havaya yükselerek devasa sürüler oluşturabilir.
Kanatlı Karınca Nasıl Yok Edilir?
Büyük kanatlı karınca veya küçük kanatlı karınca sürüsü ile karşılaştığınızda, anlık çözüm için elektrikli süpürge en iyi dostunuzdur. Uçuşan böcekleri doğrudan süpürgeyle çekmek, onları ezerek koku yaymalarını engeller. Torbasını hemen dışarıda imha etmelisiniz. Eğer kanatlı karıncalar içeriye sadece tesadüfen girdiyse, bu geçici bir sorundur. Ancak sorun evin içindeki yuvadan kaynaklanıyorsa, asıl hedef ana kolonidir. Karınca yemleri (zehirli yem istasyonları), işçi karıncaların yemi yuvaya taşıyarak kraliçeyi öldürmesi prensibine dayanır ve kalıcı çözüm için etkilidir. Pencerelere ve kapılara sineklik takmak da fiziksel olarak girmelerini engeller.
Kanatlı Karınca İlaçlama Nasıl Yapılır?
Karınca ilaçlama işlemi, sorunun kaynağına ve türüne göre değişir. En önemli adım, kanatlı karınca ile termit kanatlı karınca (yani kanatlı termit) arasındaki farkı bilmektir.
- Kanatlı Karıncalar: İnce bir bele (vücutları iki parça gibi görünür), dirsekli antenlere ve eşit olmayan kanat boylarına (ön kanatlar arkadakilerden büyüktür) sahiptir.
- Kanatlı Termitler: Kalın bir bele (vücutları tek parça gibi görünür), düz boncuklu antenlere ve eşit büyüklükte dört kanada sahiptir.
Eğer evinizdeki canlı termit ise, standart karınca ilaçlama yöntemleri işe yaramaz. Bu durumda, binanın çevresine bariyer tedavisi veya çok ciddi durumlarda yapının tamamını kapsayan fumigasyon gibi çok daha agresif ve profesyonel yöntemlere ihtiyaç duyulur. Kanatlı karınca ilaçlamasında ise (özellikle marangoz karınca gibi yapısal zararlılar için), ana yuvanın bulunması ve doğrudan o yuvanın hedeflenmesi (toz, köpük veya sıvı insektisitlerle) gerekir.
Kanatlı Karınca Isırır Mı?
Kanatlı karınca ısırığı veya kanatlı karınca sokması, tamamen karıncanın türüne bağlıdır. Çoğu siyah kanatlı karınca türü (bahçe karıncaları veya Lasius niger) insanlara karşı agresif değildir ve ısırmaz. Ancak, özellikle kırmızı kanatlı karınca (ateş karıncası) üreme bireyleri, yuvaları tehdit edilirse sokabilir ve bu sokma acı verici, yanma hissine ve su dolu kabarcıklara neden olabilir. Marangoz karıncalar (genellikle büyük kanatlı karınca olarak görülürler) da güçlü çeneleriyle ısırabilir ve yaraya formik asit püskürterek acıyı artırabilirler. Ancak genel olarak, kanatlı karıncalar üreme odaklıdır ve insanlara saldırmakla ilgilenmezler; savunma dışında ısırmazlar.
Kanatlı Karınca Zararlı Mı?
Siyah kanatlı karınca veya nadiren görülen sarı kanatlı karınca gibi bahçe/toprak karıncalarının üreme bireyleri genellikle zararsızdır. Evinize girmeleri sadece rahatsız edicidir (nuisance pest) ancak yapısal bir hasara veya sağlık sorununa yol açmazlar.
Asıl tehlike, marangoz karıncalarıdır (Carpenter Ants). Bu büyük kanatlı karınca türü, yuvalarını nemli veya çürümüş ahşabın içine oyarak yapar (termitler gibi yemezler, sadece tünel açarlar). Kanatlı karıncaların ev içinde görülmesi, böyle bir yuvaya işaret ediyorsa, bu, zamanla binanın ahşap yapısına, kapı pervazlarına ve pencerelere ciddi zarar verebilecekleri anlamına gelir. Bu açıdan, zararları termitlere benzeyebilir ve kesinlikle profesyonel karınca ilaçlama müdahalesi gerektirir.